Dấu vân tay DNA có thể được sử dụng để nhằm mục đích xác định quan hệ huyết thống, giúp truy tìm thủ phạm thông qua dấu vết sinh học chứa DNA. Vậy kiểm tra vân tay DNA thế nào?
Bản đồ di truyền
DNA (acid deoxyribonucleic) là hợp chất hoá học góp phần chính tạo nên nhiễm sắc thể. Nó là một chuỗi các hợp chất hoá học kết hợp với nhau tạo thành các bản thiết kế vĩnh viễn cho sự sống. Các hợp chất này gọi là bazơ và có 4 loại (A-G-T-C).
Chúng kết hợp với nhau để tạo thành các cặp cơ sở. Chúng nối lại với nhau cho các tế bào biết cách tạo ra các bản sao của nhau. Tập hợp đầy đủ của hợp chất này được gọi là bộ gen. Có hơn 99,9% người có bộ gen gần giống nhau (100% nếu là sinh đôi giống hệt nhau). Và chỉ có một chút rất nhỏ bé của hợp chất này đã khiến cho các cá thể hoàn toàn khác biệt nhau cả về thể chất lẫn tinh thần.
Kiểm tra vân tay DNA như thế nào?
Để lấy dấu vân tay DNA, cần cung cấp một mẫu tế bào từ cơ thể cá nhân cụ thể. Có thể lấy mẫu vào miếng gạc từ bên trong miệng, từ da, chân tóc, nước bọt, mồ hôi hoặc các chất dịch cơ thể khác.
Thực tế, máu thường sẽ là cách lấy mẫu dễ nhất. Nhân viên phòng thí nghiệm sẽ xử lý mẫu bằng hoá chất để tách DNA, sau đó hoà tan vào trong nước. DNA sẽ được cắt thành các phân đoạn nhỏ hơn với quy trình hoá học khác để có thể có được các phần từ 5 đến 10 cặp cơ sở lặp lại. Kỹ thuật viên sao chép những phần nhỏ bé đó hàng triệu lần để làm cho các mẫu dài hơn để thuận tiện cho việc nghiên cứu.
Nhân viên phòng thí nghiệm tiếp tục lấy những dải DNA đó và trộn chúng vào một loại gen. Sau đó, họ chạy một dòng điện qua gen, tách các chuỗi DNA nhỏ hơn khỏi chuỗi lớn. Một loại thuốc nhuộm được thêm vào gen làm cho các dải DNA nổi bật khi chúng được đặt dưới ánh sáng cực tím hoặc chiếu sáng bằng tia laser. Càng nhiều phân đoạn ngắn này được kiểm tra thì hồ sơ DNA càng chính xác. Các dải hiển thị một mẫu giống như mã vạch, sau đó có thể được so sánh với các kết quả từ một mẫu khác để tìm sự trùng khớp.
Công nghệ DNA hay sử dụng dấu vân tay DNA hiện nay vẫn được coi là công nghệ tối tân nhất trong khoa học nhận dạng cá thể đặc hiệu và chính xác. Do thể hiện được tính đặc trưng duy nhất của mỗi cá thể, dấu vân tay không những đưa hình sự pháp y lên một bước tiến mới mà nó còn được ứng dụng rộng rãi trong các ngành khoa học khác.
